Opasne manifestacije klimatskih katastrofa 2024. godine | 2. dio

2. dio

Nastavljamo sa sumiranjem klimatskih rezultata 2024. godine, koji su pokazali neviđene klimatske promjene na planeti. Događaji ove godine ne samo da su upečatljivi po svom rasponu, već i potvrđuju tačnost prognoza naučnika, napravljenih prije 10 godina. Ovaj članak govori o tome, kakvi su se događaji desili 2024. godine i šta to znači za sve nas.

Tropski cikloni

Tropski uragani, kao i mnoge druge kataklizme, javljaju se tokom određenih mjeseci u godini. Ali u posljednje vrijeme, a posebno 2024. godine, granice godišnjih doba postale su zamagljene i haotične, zbog čega je mnogo teže predvidjeti i pripremiti se za ove događaje.

Tako na Atlantiku sezona uragana obično traje od 1. juna do 30. novembra, sa vrhunskom aktivnošću u avgustu-septembru. Ali 2024. godine sve se dogodilo drugačije. Sezona je počela neobično aktivno. U periodu od 28. juna do 10. jula, krajnje moćan uragan za ovo doba godine, uragan “Beryl”, razorio je Karibe, poluostrvo Jukatan u Meksiku i priobalje Meksičkog zaliva u SAD-u. U Atlantiku je to postao jedini tropski uragan kategorije 4 u istoriji koji se formirao u junu i najraniji uragan kategorije 5.

Dalje, na vrhuncu sezone, u avgustu, nastupilo je zatišje, što je veoma zbunilo klimatologe. A onda se desio anomalan rast aktivnosti: 12 od 18 oluja u sezoni uragana 2024. godine nastalo je nakon vrhunca aktivnosti sezone. A njih 7 pogodilo je region nakon 25. septembra, što je rekord za ovo doba godine.

Ilustracija aktivnosti uragana tokom sezone tropskih uragana na Atlantiku 2024. god.

Također, previše aktivan u Atlantiku, po podacima AccuWeather Hurricane tracker, bio je posljednji mjesec sezone — novembar — kada su se formirali uragan kategorije 3 “Rafae”l (04. - 11. novembra 2024. god.) i tropska oluja “Sarah” (14. - 18. novembra 2024. god.). Iako obično, s obzirom na podatke Nacionalne uprave za okeane i atmosferu (NOAA), nije zabilježeno više od jedne tropske oluje ovog mjeseca, samo jednom u pet godina jedna jača u uragan kategorije 3 ili više.

Na račun energije, koju pregrijani ocean pruža tropskim ciklonima, ove pojave postaju izuzetno moćne. Prema posljednjim istraživanjima, ove godine je sila svih jedanaest atlantskih uragana porasla, a maksimalne brzine njihovog vjetra su porasle za 15-45 km/h. Kao rezultat toga, sedam uragana je preraslo u višu kategoriju na Saffir-Simpsonovoj skali, a dvije tropske oluje su prerase u uragane.

Tajfun “Yagi”, koji se formirao 31. avgusta u Južnom kineskom moru, dostigao je kategoriju 5 i zadao razoran udarac nekoliko zemalja: Filipinima, Kini, Vijetnamu, Mjanmaru i Laosu. “Yagi” je ispustio ogromnu količinu kiše, posebno u Vijetnamu. Od posljedica silnih kiša poginulo je najmanje 300 ljudi, a stotine je povrijeđeno.

Posljedice razornog supertajfuna “Yagi”, jugoistočna Azija

Ovaj tajfun imao je neobično veliki vanjski radijus i predugo je ostao snažan, na nivou supertajfuna, — skoro 64 sata, što je postalo uzrok tako masovnih razaranja.

Tajfun “Kong-ray”, koji je 31. oktobra pogodio Tajvan, postao je najveći koji je pogodio ostrvo od 1996. godine. Po informacijama Centralne meteorološke uprave (CWA), radijus njegovog maksimalnog vjetra — udaljenost između središta ciklona i pojasa njegovih najjačih vjetrova — dostigao je 320 km. Ovo je prvi put u istoriji da se ovako snažan tajfun obrušio na ostrvo nakon sredine oktobra.

Zagrijavanje okeana također stvara uslove koji omogućavaju uraganima brzo jačanje. Brzo jačanje uragana ima razorne posljedice, posebno za priobalna područja, a to je postalo uobičajeno posljednjih godina, posebno 2024. godine.

Brzo jačanje se definiše kao povećanje maksimalne održive brzine vjetra tropskog uragana od 56 km/h tokom 24 sata.

Jarki primjeri tako brzog jačanja postali su tropski uragani “Helen” i “Milton”.

Poplavljena područja sa tonama blata i smeća nakon uragana “Helen” i “Milton”, SAD

Uragan “Helen”, prije nego što je 26. septembra udario po državi Florida u SAD-u, svega za jedan dan narastao je od 1. do 4. kategorije i postao najjači u regionu Big Bend od početka meteoroloških praćenja (1851 г.). Brzina vjetra dostigla je 225 km/h.

Stihija je opustošila šest država: Floridu, Georgiju, Sjevernu Karolinu, Južnu Karolinu, Tennessee, Virginiju — pretvarajući ogromna područja u zone katastrofe. U Sjevernoj Karoline, po podacima Nacionalnog centra za praćenje uragana, “Helen” je izazvala najgore poplave u posljednjih 100 godina. Ekonomiji države je nanesena šteta u iznosu od 59,6 milijardi dolara (po informacijama Ureda za državni budžet i vlade države Sjeverna Karolina). Uragan “Helen” odnijela je živote 225 ljidi.

Kuće uništene uraganom “Helen”, SAD

Nije prošlo ni dvije sedmice, kada je po državi Florida udario sljedeći moćan uragan — “Milton”. Još do dolaska na kopno bacio je meteorologe u šok: uragan se pojačao od 1. do najviše, 5. kategorije, za nešto više od 12 sati. Brzina vjetra dostigla je 290 km/h. “Milton” je izazvao neobično snažno izbijanje tornada i opasan olujni udar. Stanovnicima Floride uspjelo je izbjeći najgori scenario zahvaljujući tome što je uragan oslabio pred dolazak na kopno na 3. kategoriju, a također provođenjem masovne evakuacije.

Tropski uragan “John”, koji se obrušio na Meksiko 23. septembra, postao je za stanovnike pravi košmar. Pod prvo, niko nije bio spreman za ovu stihiju, jer se predviđalo da će “John” ostati tropska oluja i brzo se raspršiti poslije obrušavanja na obalu. Ali pred dolazak na kopno, on je također doživio brzo jačanje: eksplozivno jačanje do 3. kategorije svega za 18 sati.

Pod drugo, kroz nekoliko dana nakon toga, što je uragan praktično utihnuo i otišao na okean, ponovo se neočekivano pojačao i i udario po zemlji po drugi put. Zbog ovakvog ponašanja klasifikovan je kao zombi-uragan.

Terminom “zombi” označavaju se olujni sistemi koji se raspršuju, a zatim ponovo pojačavaju.

Pod treće, “John” je na države Guerrero i Michoacan obrušio ekstremne padavine. Posebno je teško pogođen Acapulco. Stanovnici grada bili su u očaju: još se nisu oporavili od prošlogodišnjeg uragana 5. kategorije “Otis”, koji je donio kolosalna razaranja. No, po riječima očevidaca, ovoga puta situacija je bila čak i gora: količina kiše iz ostataka uragana ”John” premašila je 950 mm, što je skoro tri puta više nego tokom uragana “Otis” (350 mm padavina).

Katastrofalno plavljenje područja Meksika

Vrijedi napomenuti da su u cijeloj povijesti promatranja svega 3 uragana stigla do meksičkog priobalja u području grada Acapulca.A dva od njih — "Otis" (oktobar 2023. god.) i "John" (septembar 2024. god.) — u poslednjih 14 meseci.

To je još jedan opasan trend: tropski cikloni počeli su dolaziti u gusto naseljena područja koja su se ranije smatrala zaštićenima od ove stihije.

Veliki lučki grad Kaohsiung, dom za više od 2,7 miliona ljudi, nalazi se na zapadnoj obali Tajvana, gdje se tajfuni javljaju krajnje rijetko. U oktobru ove godine prvi put u 47 godina našao se na udaru moćnog tajfuna “Kraton”.

“Kraton” se kretao vrlo sporo, brzinom od svega 4 km/h, zbog čega je na pogođena područja izlio ogromne količine kiše — mjestimično i do 1.690 mm u svega nekoliko dana. Stručnjaci su primijetili da je takva količina padavina u tako kratkom periodu — rijetkost čak i za Tajvan, što i čini ovaj tajfun tako razornim.

Poplavljeni dio grada, o. Tajvan

“Kraton” javno pokazuje još jednu tendenciju: tropski ciklon nije obavezno dužan udariti na kopno sa maksimalnom snagom vjetra da bi prouzročio ogromnu štetu. Jer jedan od najvećih problema — to su padavine koje nosi sa sobom i olujni udari, jer većina smrti nastaje zbog poplava.

Godine 2024., kaskadnost kataklizmi — kada se jedan razorni događaj smjenjuje drugim — rasko se povećala, pretvarajući ove regije u zone trajne katastrofe.

Ove jeseni, na Filipine se, za manje od mjesec dana, od kraja oktobra do sredine novembra, obrušilo 6 tajfuna: tropska oluja “Trami”, supertajfun “Kong Ray”, tajfun “Yinxing”, tajfun “Toraja”, tajfun “Usagi”, tropska oluja “Man-Yi”. Štaviše, četiri od njih su udarili u roku od svega 10 dana.

Četiri tajfuna pogodila Filipine jedan za drugim

Izlili su ogromne količine padavina, izazivajući ogromne poplave. Ove katastrofe su pogodile 9 miliona ljudi, ubile najmanje 171 čovjeka i nanijele značajnu štetu ekonomiji zemlje.

Iako su Filipini podvrgnuti ekstremnim vremenskim uslovima i jedna su od najranjivijih zemalja na svijetu, serija tajfuna u ovoj godini postala je izuzetna.

Anomalne padavine i poplave

Zagrijavanje okeana povećava isparavanje, zasićenje atmosfere vlagom. Kao rezultat toga, posljednjih godina značajno se povećala količina anomalnih padavina.

27 tropskih zona Afrike u 2024. godini suočile su se s neobično obilnim padavinama. u poređenju sa njihovim istorijskim normama. Poplave izazvane ovim pljuskovima pogodile su oko 11 miliona ljudi, od kojih je 2.500 poginulo. Milioni hektara obradivog zemljišta su poplavljeni, infrastruktura, uključujući stotine medicinskih objekata, uništena je ili oštećena.

U Evropi se u proteklih 25 godina količina obilnih kiša povećala više od 50 puta.

Poređenje količine intenzivnih padavina u zemljama Evrope za dva petogodišnja perioda: od 2000. – 2004. god. i 2020. – 2024. god.

Intenzitet padavina dostigao je nivo bez presedana.

Više nikoga ne čudi kada mjesečna norma kiše padne u jednom danu. Nova realnost je postala surovija — sada svega za nekoliko dana ili čak sati može pasti godišnja količina padavina.

U avgustu u okrugu Suizhong, prefektura Huludao, kineska provincija Liaoning, za 12 sati izlilo se toliko kiše, koliko obično padne u cijeloj godini. Ovo je postao rekord za regiju od početka meteoroloških osmatranja 1951. godine.

Silna poplava nakon rekordne kiše, Kina

U noći sa 12. na 13. novembar, na stanovnike talijanske općine Giarre u svega 6 sati obrušio se praktički godišnji obim padavina — 400 mm (prosječna godišnja norma — 429,3 mm).

Od 16. do 18. aprila u gradu Zarabad u iranskoj provinciji Sistan i Baluchestan zabilježen je rekord padavina za region: za 3 dana palo je skoro četiri godišnje norme kiše — 270 mm (prosječna godišnja norma — 70 mm).

Za toliku količinu padavina infrastruktura mnogih regija jednostavno nije spremna. Iako ljudi po navici krive komunalne službe za posljedice, vrijedi priznati da nijedan sistem nije sposoban podnijeti takvo opterećenje.

19. novembra, na grad Zichron Ya'akov u Izraelu obrušio se najjači pljusak u cijeloj istoriji zemlje (po riječima direktora Meteorološke službe Izraela). Za četiri sata palo je 196 mm, što iznosi skoro 60% godišnjih količina kiše u regionu.

Drenažni sistemi uništeni silnim pljuskom, Izrael

Drenažni sistemi su unaprijed pripremljeni za padavine, ali nisu mogli da se nose sa tako anomalnom količinom vode, što je dovelo do poplava velikih razmjera. 

10. avgusta ciklon “Otilija” je donio obilne kiše u Sankt Peterburg i Lenjingradsku oblast u Rusiji. U centru Sankt Peterburga, intenzitet kiše je iznosio 19,99 mm za 20 minuta, а to je 3 puta više nego što može da podnese kanalizacioni sistem grada. Po podacima “Vodokanala”, kanalizacija ne može da se nosi sa otpadnim vodama ako intenzitet padavina pređe 7,2 mm za 20 minuta. 

Krajem avgusta, u Sudanu nakon nenormalnih kiša srušila se brana Arbaat, uzrokujući ozbiljnu štetu na infrastrukturi grada Port Sudan. Iako bi se moglo svaliti krivnju na te, koji su odgovorni za upravljanje branom, no akumulirana količina padavina tog mjeseca, koja je iznosila 51-305 mm, premašila je godišnji prosjek za 5 puta, što i jest zapečatilo sudbinu brane.

Ogromne poplave nakon urušavanja brane Arbaat, grad Port Sudan, Sudan

Ali posebno je upečatljivo to da su takve anomalne padavine počele da padaju u tradicionalno sušnim područjima, uključujući najveće pustinje na planeti.

U regiji Kufra, koja se nalazi u libijskoj pustinji, 11. avgusta je u jednom satu pala rekordna, od 1952. godine, količina padavina — 51 mm. To je 15 puta više nego što obično padne u ovom mjesecu (prosjek za avgust — 3,3 mm).

U sušnoj regiji Tibesti u Čadu, čak i u avgustu, najvlažnijem mjesecu, padavine obično ne padaju više od 2,5 sata mjesečno, a prosječna mjesečna količina padavina u avgustu u regiji iznosi 5 mm. Ali u avgustu 2024. godine kiše ovdje nisu prestajale više od sedmicu dana.

U Velikoj pustinji Victoria u Australiji, u regionu jezera Eyre, za svega 4 dana, od 9. do 12. marta, palo je 325,4 mm kiše, što premašuje godišnju normu — 316,4 mm.

A u afričkoj pustinji Sahara, blizu granice Maroka i Alžira, voda od kiša je napunila jezera i korita rijeka koja su bila presušena decenijama. Na primjer, jezero Iriki u Maroku, koje je bilo suho 50 godina, napunilo se vodom.

Jezero Iriki u pustinji Sahara ispunjeno vodom

7. septembra na grad Tagounit u Maroku za dan se obrušilo 170 mm kiše, a to je oko četiri godišnje norme padavina (prosječna godišnja norma — 38 mm).

A u Ujedinjenim Arapskim Emiratima, u gradu Al Ain, u tom istom periodu palo je 5 godišnjih normi! To jest, za 24 sata palo je 254,8 mm padavina, sa prosječnom godišnjom normom — 48 mm. 

Katastrofalne poplave pri ovako intenzivnim padavinama su neizbježne.

Tragična potvrda toga postala je razorna poplava u Španiji. 29. oktobra u gradu Chiva, regijja Valencia, za 8 sati palo je 491 mm kiše, što je premašilo godišnju normu padavina — 427 mm, što je izazvalo katastrofu velikih razmjera: ulice grada bile su prekrivene tonama blata i bile zatrpane ruševinama kuća i oštećenih automobila. Stihija je odnijela živote više od 220 ljudi.

Iskrivljeni i oštećeni automobili nakon razorne poplave u regiji Valencia, Španija

Situaciju je otežalo to što stvarna količina padavina znatno premašuje prognozu. U ovom slučaju, poplave nastaju tako iznenada da ljudi nemaju vremena da reaguju, ne vjerujući da voda može narasti tako brzo. 

Stanovnici departmana Ardèche u Francuskoj dugo nisu mogli doći sebi od užasa koji su morali da prežive 17. oktobra 2024. godine: u jednom danu je mjestimično palo 700 mm kiše.

Bujični potoci vode odnose automobil, departman Ardeche, Francuska

U selu Limoni još u 9 ujutro sve je bilo mirno, a već kroz sat vremena voda je narasla za 2 metra. A u nekim kućama u selu Annone voda je došla do plafona. Ljudi su hitno morali da budu evakuisani helikopterom.

Taj dan istovremeno u šest departmana je proglašen crveni nivo opasnosti — prvi u istoriji regiona.

Od 18. septembra kiše su se obrišile na sjeveroistok Italije. Grad Faenza bio je tako brzo poplavljen da su mnogi stanovnici bili primorani da usred noći napuste svoje domove u čamcima.

Ljudi se spašavaju na krovu kuće od iznenadne poplave, grad Faenza, Italija

Kod poplava se također sve više počela pojavljivati kaskadnost. Jedna za drugom dolaze na jednu te istu teritoriju.

U 2024. vrijeme između klimatskih katastrofa se skratilo, a njihova snaga je povećana toliko, da se obnova infrastrukture i privrede može protegnuti na mjesece ili čak godine.

Poplave u Emiliji-Romagni jarko demonstriraju tu tendenciju, jer je u septembru 2024. godine bila već treća poplava velikih razmjera u regionu za svega 16 mjeseci.

Brzi potoci vode na gradskim ulicama, region Emilia-Romagna, Italija

Ljudi su bili u očaju: nisu uspjeli da se oporave od smrtonosne poplave u maju 2023. godine, ponovo su se našli u epicentru razorne stihije.

Posljednjih godina, a posebno 2024. godine, razorne oluje i poplave u mnogim regijama Saudijske Arabije već su postale praktično neprestane. Iako se gotovo čitava teritorija ove zemlje smatra sušnom i karakterizira je pustinjska klima, gdje oskudne padavine padaju uglavnom u zimskim mjesecima.

Ljudi se izvlače iz svojih automobila, spasavajući se od iznenadne poplave, Saudijska Arabija

Poplave narušavaju tipičnu sezonalnost. Ista takva tendencija se primjećuje kod mnogih vrsta katastrofa, takvih kao požari, tornada, temperaturne anomalije i druge. Ovo je detaljno obrađeno u prvom dijelu godišnjeg pregleda klimatskih katastrofa. 

2024. godine u Kini, po podacima Ministarstva vodnih resursa zemlje, poplave su počele puna 2 mjeseca ranije i pokazale intenzivnije u poređenju sa prethodnim godinama.

Poplavljene gradske ulice, Kina

U slivu Biserne rijeke već se u aprilu dogodilo šest ogromnih poplava na rijekama Beijiang, Hanjiang i Dongjiang.

Dvije od njih, poplave№ 1 i № 2 u Beijiangu, bile su najranije i najveće poplave od početka statističkih evidencija 1998. godine. Posljedice takvih poplava su kolosalne: samo u julu 2024. godine, prema podacima Odjela za upravljanje vanrednim situacijama Kine, od obilnih kiša, poplava i klizišta nastaradalo je 22,91 miliona ljudi širom zemlje.

Život u megapolisu staje zbog velikih poplava, Kina

Tanzanija obično doživljava dvije sezone monsunskih kiša: na jesen, od kraja oktobra do sredine decembra, i u proljeće, od kraja marta do maja. Ali 2024. godine, obilne kiše sijale su haos od januara do maja bez prekida. Poplave su uništile više od 51.000 domova, oštetile preko 76.500 hektara poljoprivrednog zemljišta. Najmanje 155 ljudi je poginulo, a stotine je ranjeno.

Poplave stiču ogromne razmjere, pokrivajući ponekad značajna područja zemalja.

Ovog proljeća Kazahstan je zahvatila katastrofa, pogađajući više od 70 % teritorije zemlje: pogođeno je 12 od 17 regija. Pod vodom se našlo stotine naselja,desetine cesta je uništeno, 99 800 ljudi bilo je primorano da napusti svoje domove. Ogromna poplava je trajala skoro dva mjeseca i postala najjača u posljednjih 80 godina.

Ogromno područje zahvaćeno poplavama, Kazahstan

Poplave 2024. godine pogodile su 64 regiona Rusije. U zoni poplave našlo se više od 49.000 kuća i preko 98.000 okućnica. Proljetne poplave u regijama Orenburg, Kurgan i Tyumen bile su rekordne u cijeloj istoriji promatranja. Jakutiju su također pogodile ogromne i vrlo rijetke poplave: voda je stigla u sela u okrugu Namsky koja nisu bila poplavljena decenijama.

Do krovova potopljene kuće zbog proljetnih poplava, Rusija

Anomalne kiše, koje su se obrušile na jug Brazila od kraja aprila, praktično su u potpunosti uronile pod vodu državu Rio Grande do Sul. Tragedija je odnijela 169 života, a 800 ljudi zadobilo je povrede. Ogromne poplave isprale su puteve, uništile mostove i izazvale klizišta širom države. U najvećem gradu države pojavila su se cijela “groblja” automobila. Ukupno je pogođeno više od 2 miliona stanovnika, a više od 580.000 ljudi bilo je primorano da napusti svoje domove.

Ogromne poplave u državi Rio Grande do Sul, Brazil

Klizišta

Obilne padavine i razorne poplave — samo su dio problema. Ogromna količina vode koja natapa tlo čini ga nestabilnim, što neminovno dovodi do još jedne smrtonosne prijetnje — klizišta. Nezamislivo, ali za nekoliko minuta pogibaju stotine, pa čak i hiljade ljudi.

Na jugu Etiopije, 21. i 22. jula jake kiše u oblasti Geza Gofa u zoni Gofa, region nacija, nacionalnosti i naroda, izazvavši seriju razornih klizišta, odnoseći živote 249 ljudi i povrijedivši više od 15.000.

Ljudi raščišćavaju ruševine nakon razornog klizišta, Etiopija

Prvo klizište dogodilo se ujutro 21. jula, zatrpavši nekoliko kuća i ostavivši pod ruševinama lokalno stanovništvo.

Na mjesto tragedije odmah je stiglo mnogo ljudi radi radova na spašavanju, ali ih je uskoro zahvatilo drugo, još veće klizište. To je postalo uzrok tako velikog broja žrtava.

Situaciju je otežavao potpuni nedostatak specijalizovane opreme. Lokalno stanovništvo, u nadi da će pronaći svoje najmilije, iskopali su tone zemlje i kamenja lopatama, pijucima, a ponekad prosto golim rukama.

Još smrtonosniji događaj bila je serija klizišta 30. jula u okrugu Wayanad u južnoj indijskoj državi Kerala. To je također posljedica anomalno obilnih kišau regiji, gdje je za dva dana palo više od 570 mm padavina.

Borba za živote nakon ogromnog klizišta u okrugu Wayanad, država Kerala, Indija

Klizišta su se obrušila noću na kuće sa usnulim ljudima. To je dovelo do ogromnog broja žrtava. Po podacima okružne administracije, zaključno sa 17. avgustom, broj poginulih je premašio 400 ljudi, a više od 150 se vodi kao nestalo.

Jedno od klizišta bilo je toliko snažno da je blokiralo rijeku Iravanjipuzha i promijenilo njen tok. Poplavne vode nabujale rijeke odnijele su selo Churalmala.

Selo Churalmala, odnešeno rijekom koja je promijenila tok zbog masivnog klizišta, Indija

Dana 24. maja oko 3:00 sata ujutro po lokalnom vremenu, razorno klizište sravnilo je s zemljom selo Yambali u provinciji Enga na sjeveru Papua Nove Gvineje.

Stanovnici koji su tada još spavali našli su se živi zakopani ispod tona blata i kamenja. Klizište je zahvatilo površinu od oko 9 hektara, što je ekvivalentno površini od 12 fudbalskih terena. Debljina muljnog pokrivača dostigla je 8 metara. Neposredno je pogođeno 1.400 domaćinstava i 7.850 ljudi. Po ocjenama Nacionalnog centra za upravljanje katastrofama Papua Nove Gvineje poginulo je više od 2.000 ljudi.

Gigantsko klizište u selu Yambali, provincija Enga, Papua Nova Gvineja

Za 11 mjeseci 2024. godine, po podacima resursa https://eos.org/landslide-blog, broj smrtonosnih klizišta dostigao je rekordni nivo — 728 slučajeva.

To je vidljivo na grafikonu, gdje crna linija odražava akumulirani broj klizišta u 2024. godini, a sive linije — u prethodnim godinama.

Grafikon akumuliranog broja klizišta u 2024. godini i u prethodnim godinama

Primjećuje se neuobičajeno visoka aktivnost klizišnih procesa i značajno povećanje njihovog broja u 2024. godini u odnosu na druge godine.

Svi klimatski događaji i prirodne anomalije opisani u ovom članku — samo su početak. Prognoza daljeg razvoja je očevidna: čeka nas eksponencijalni rast kataklizmi, jer je planeta već ušla u najkritičniju fazu.

To, što će se događati s planetom u narednim godinama odraženo je u izvještaju “O napredovanju klimatskih kataklizmi na Zemlji i njihovim katastrofalnim posljedicama”. On se nalazi u javnom domenu i u njemu su navedene sve informacije: činjenice, brojke, naučni radovi. Svako ko hoće dublje razumjeti šta se dešava sa našom planetom može to učiniti samostalno.

Uprkos ozbiljnosti situacije s klimom na planeti, mogućnost da se promijeni situacija postoji. Međutim, krajnje je važno pronaći i realizirati efikasno rješenje prije nego što se prođe ova tačka bez povratka, inače će posljedice postati nepovratne.

Naša planeta — to je jedinstven sistem, gdje promjene u jednom dijelu neizbježno utječu na drugi. Upravo zato je problem potrebno rješavati na sveobuhvatan način.

Za efikasno prevazilaženje klimatske krize neophodno je stvoriti uslove za nesmetanu međunarodnu saradnju naučnika. Samo udruživanjem napora i znanja stručnjaka iz cijelog svijeta možemo pronaći efikasne načine rješavanja ovog globalnog problema. Upravo sada je neophodno izjaviti potrebu objedinjavanja napora svih naučnika da zajednički pronađu izlaz iz klimatske krize i krajnje je važno da svako od nas shvati svoju ulogu u formiranju javnog zahtjeva za ovakvom konsolidacijom naučnog potencijala.

Video verziju ovog članka možete pogledati ovdje: